Sprekers - Congres NIOC Emmen

Keynote spreker Chantal Schinkels

Chantal Schinkels heeft meer dan 10 jaar ervaring in de e-commerce. Voorheen begeleidde ze development trajecten voor webshops met miljoenen euro's omzet. Nu is ze spreker, adviseur en geeft ze masterclasses over sociale tech & e-commerce.

Technologie is overal om ons heen. Van social media, online shoppen tot slimme verlichting in huis. Allemaal bedacht om consumenten vooral veel gemak te geven. Maar wat is de impact van de huidige technologische ontwikkelingen op de maatschappij? We kunnen alles bouwen, zelfs software waarmee we artsen kunnen vervangen, maar moeten we dat wel willen?

Chantal Schinkels geeft hedendaagse voorbeelden waarin duidelijk wordt dat we onszelf nog te weinig ethische vragen stellen in het ontwikkelproces. Kunnen we voorkomen dat mensen worden uitgesloten, gemanipuleerd, financiële problemen krijgen of lijnrecht tegenover de overheid komen te staan?

Foto: By Carlijn

Wrap up George Parker

In zijn afsluiting helpt George Parker je met veel energie, verrassing en tips om snel, praktisch en creatief je inspiratie en het geleerde te integreren in de praktijk. Dat is ook hard nodig in een wereld die vraagt om continue vernieuwing, een leven lang leren en co-creatief leren. George is een kennis en ervarings-expert op het gebied van leren en innoveren. Hij is van oorsprong pedagoog maar leerde zich van de ene naar de soms radicaal andere carrière (gezondheidszorg, programmeur, sales, management trainer/consultant, maar ook professioneel illusionist/mentalist en theatermaker). Hij deed ruim 5000 Keynote/shows over het creatief proces richting vernieuwing in meer dan 30 landen. Hij brengt inhoud tot leven met illusies, mentalisme, comedy, illustraties, animaties en interactie. Hij is auteur van o.a. de bestseller Het Kleine Boek van de Creativiteit.
Voor een samenvatting kijk hier

WORKSHOP PROGRAMMA

Onderstaand vindt u de workshops die gedurende de dag worden gegeven.

Weg met het vaste curriculum!

De ontwikkeling van een hybride leeromgeving voor ICT-onderwijs – Lessons learned van vijf jaar HBO-ICT-onderwijs op het Dutch Innovation Park in Zoetermeer. Door Sandra van Steenvelt.

Het Dutch Innovation Park in Zoetermeer heeft zich afgelopen vijf jaar ontwikkeld tot dé playground for digital innovators in Zuid-Holland, waar jaarlijks zo’n 1200 jongeren studeren, 40 IT-bedrijven gehuisvest zijn en zo’n 90 IT-bedrijven uit de regio Haaglanden actief zijn.
In deze lezing zoomen we in op de rol van de opleiding HBO-ICT in het creëren van een hybride leeromgeving. Als onderdeel van de netwerkhogeschool heeft de opleiding onderwijs- en organisatieontwikkeling opgepakt in cocreatie met overheden en bedrijfsleven. We wisten vooraf -ongeveer- wat we wilden: Onderwijs omkeren: werken van buiten naar binnen. We wisten vooraf niet hoe dat er precies uit zou zien. In deze lezing krijg je inzicht in onze reis en wat -achteraf gezien- succesfactoren en de gemaakte fouten waren. Samen leren staat centraal in deze interactieve sessie.
De sessie is interessant voor docenten, onderwijsontwikkelaars, werkveldcontacten, managers en bestuurders. Kortom, een ieder die een rol wil of moet spelen in de transformatie van het hoger beroepsonderwijs.

Hoe creativiteit zorgt voor succesvollere (student)samenwerkingen

en hoe jij als ICT docent dat kan bevorderen met Design Thinking! Door Marnix Bras.

Onze studenten werken in wisselende samenstellingen samen aan producten. Design Thinking is dé manier om complexe uitdagingen aan te kunnen gaan. Een sleutel tot succesvolle samenwerking ligt in de startfase.
In deze workshop geeft Marnix Bras een theoretisch kader en zoeken we met creatieve workshopvormen naar antwoorden op de volgende vragen: hoe vorm je groepen, hoe bevorder je samenwerking, hoe koester je verschillen?

Ja! Ik wil een (nog) betere docent worden

Liberating Structures! Door Swen-Peter Ekkebus.

Euuhh liberating wattus? Liberating Structures zijn een verzameling snel te leren interactiepatronen waarmee je iedereen in een groep (groot of klein) kunt ontketenen en betrekken, van extravert tot introvert en van leiders tot volgers. Hoe handig is dat als je docent of coach bent!? Mij heeft het in mijn werk als docent en coach in ieder geval heel erg geholpen om de studenten zelf aan het nadenken te zetten. In colleges, workshops en met coachings sessies zet ik ze standaard in. Tijdens deze workshop onderga je zelf wat voor een effect de liberating structures hebben! Ben je zelf geen docent? Geen probleem: liberating structures verbeter je ook vergaderingen en andere meetings!

Applied Data Science

De context en zijn betekenis voor data-analyse! Door Maya Sappelli & Tilman Todt.

Context bepaalt de betekenis van data. Toegepaste Data Science vraagt om het begrijpen van de vraag, het inbedden ervan in de juiste context en het daarop afstemmen van data-analyse. Voor onze nieuwe master Applied Data Science aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen hebben we een (generiek) schema ontwikkeld om studenten te leren hoe ze op een gestructureerde manier een vraag kunnen analyseren en vertalen naar een data science project. Zo leren studenten tot oplossingen te komen die betekenis creëren uit data. In onze bijdrage presenteren wij dit schema als onderdeel van onze masteropleiding en de toepassing hiervan het in onderzoek en onderwijs.

Professional Doctorate in het Domein Techniek en Digitalisering: Waarheen, Waarvoor?

Door Stijn Hoppenbrouwers & Guido Ongena.

In juni 2022 gaf minister Dijkgraaf het startschot voor een pilot voor het “Professional Doctorate”: de praktijkgerichte tegenhanger van de klassieke PhD, met een centrale rol voor lectoren i.p.v. hoogleraren. De pilot is opgedeeld in domeinen, waarvan “Techniek en Digitalisering” er één is. De sprekers maken deel uit van de landelijke ‘Taskforce Professional Doctorate – TD’ die de TD pilot voorbereidt en uitvoert. In deze bijdrage wordt uitgelegd uit wat het PD is en wat de plannen voor de pilot zijn, aan de hand van de door de taskforce opgestelde Propositie en de actuele stand van zaken.

En hoe zorgt uw opleiding dat de beroepskennis die we geven, up-to-date is?

Door Hans Frederik.

De bijzondere taak van het hbo is dat zij bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep waarvoor zij opleiden. Het stimuleren van innovatie en kennisontwikkeling wordt sterk beïnvloed door de mogelijkheden die de hogeschool als geheel biedt. Opleidingen hebben daarbij een zekere mate van beleidsvrijheid als het gaat om aansluiting en kennisuitwisseling met de beroepspraktijk. De opleidingsdirecteur is daarbij de centrale spil. Hij of zij is verantwoordelijk voor het optimaliseren van de werkprocessen en de inzet van mensen en middelen. Hoe is dat bij uw opleiding? Op dit NIOC presenteer ik mijn observaties en ga daarna met u in discussie over uw ervaringen.

Open onderwijs

Door Gert van Hardeveld.

Bij Open-ICT gaan studenten dagelijks gemotiveerd aan de slag, zonder cursussen, tentamens of cijfers. Vanaf het begin werken ze in multidisciplinaire teams voor opdrachtgevers en leveren ze direct bruikbare ICT-producten. Studenten leren door te doen en tonen zelf hun leerproces aan. Er wordt gewerkt met open leeruitkomsten en programmatisch toetsen. Ieder semester kent een vast ritme met design sprints en het werken met Scrum. De docent fungeert als coach en het onderwijs is persoonlijk en gaat uit van de kennis en kunde van iedere individuele student. Kennisontwikkeling vindt plaats via gildes en iedereen leert van elkaar. Voor het open onderwijs worden speciale softwaretools ingezet, zoals Scorion, Fyndr en LEV. In deze sessie laten we zien hoe het open onderwijs eruitziet en wat er nodig is om het in te voeren.

Inzicht! Het testen van het onbekende

Door Stefan van Dockum.

Waar lekt er energie weg? Is wat ik doe wel het juiste? Waar gaat de tijd toch heen?
Dit zijn vragen voor zowel student als docent. Om kwaliteitsonderwijs aan te bieden kan je evalueren over het gedane werk maar je kan ook aan de voorkant activiteiten uitzetten om inzicht te creeeren. We verkennen de mogelijkheden om gestructureerd tot innovatieve oplossingen te komen zodat je uiteindelijk ook echt weet wat je doet.

Mixed Reality met de Hololens als broedplaats voor nieuwe ICT

Door Jurrien Bijhold.

De Hololens van Microsoft is een bril waarmee virtuele werkelijk in de vorm va hologrammen in de echte wereld geplaatst en bekeken kan worden. Met deze bril kan het de gebruiker makkelijker worden gemaakt om bijzondere kennis en vaardigheden van meerdere mensen in te zetten op bijzondere locaties en tijdstippen. In deze workshop wordt de deelnemer meegenomen in een sporenonderzoek op een nagebootste “plaats des misdrijfs” om kennis te maken met de problemen van de toekomst en de mogelijkheden van de Hololens in combinatie met nieuwe vormen van ICT zoals interactietechnologie, beeld en spraakherkenning, serious gaming, patroonherkenning, redeneren en beslissen met de hulp van kennisbanken, en blockchains voor de beveiliging en distributie van informatie.

Actively evolving course

Door Klaas Dijkstra.

Traditionele onderwijsmethoden slagen er niet in studenten de vaardigheden bij te brengen die bedrijven nodig hebben in een vakgebied dat zich zo snel ontwikkeld als Computer Vision en Data Science. Met een raamwerk bestaande uit Massive Online Open Courses (MOOC's) in combinatie met oefeningen, het werken aan een real-life toegepast onderzoeksproject en beschikbaar stellen van online high-performance computing-faciliteiten, is het mogelijk actueel onderwijs aan te bieden en de vaardigheden van de studenten te verhogen. Op iteratieve wijze is actief evoluerend onderwijs ontwikkeld. Een onderwijsontwerp dat door de staf en studenten als stimulerend en inspirerend wordt ervaren.

Quantum Computing

Door Marten Teitsma.

Quantum Technology is een zgn `emerging technology’ waar momenteel veel aandacht naar uitgaat. Naast Quantum Sensing en Quantum Communication wordt in de toekomst veel verwacht van Quantum Computing. Door een andere manier van rekenen zullen sommige problemen zeer veel sneller kunnen worden opgelost. Dit kan leiden tot doorbraken op het gebied van computationele chemie, logistiek, veiligheidsprotocollen, etc.
Tijdens deze presentatie wordt kort stilgestaan bij een aantal fundamentele aspecten waardoor Quantum Computing mogelijk is en waarom het zo is anders is dan klassieke computertechniek. Vervolgens wordt een schets gegeven van de huidige stand van zaken, tools en de mogelijkheden die zich in de toekomst voordoen.

Hedy: een graduele, meertalige programmeertaal gebouwd voor in de klas

Door Mark Giesen.

Als kinderen leren programmeren gebeurt dat vaak met visuele talen, zoals Scratch, of tekstuele talen zoals Python. Visuele talen zijn goed voor de eerste stapjes, maar kinderen en leraren willen vaak door naar tekstueel. Dat is vaak erg lastig, omdat je tegelijk concepten moet leren (zoals een als-dan of herhaling) en de syntax van de concepten (zoals aanhalingstekens en dubbele punten). In Hedy koppelen we dat los, je leert eerst een concept met simpele syntax, en later voegen we complexere syntax toe. Een bewezen manier om te leren programmeren!
De meeste teksttalen werken met Engelse commando’s, maar met Hedy kan je in je eigen taal programmeren, dus gewoon in het Nederlands (of Turks, of Arabisch, of een andere van onze 45 talen). Staat jouw taal nog niet op de lijst? Dan kan je altijd zelf een nieuwe vertaling beginnen.
Hedy is gemaakt voor leerlingen vanaf 10, en is speciaal ontworpen om in de klas te gebruiken. Zo kan je gebruik maken van de ingebouwde lessenserie met slides en opdrachten, maar kan je ook je eigen lessen maken en delen met andere docenten.
In dit praatje zullen we zowel de pedagogiek van Hedy als het gebruik ervan de revue laten passeren.

Techniek en meisjes

Een workshop over inclusiviteit en vooroordelen. Door Inge Strijker & Julian van der Kleijn.

Cijfers uit Nederland lijken dit inderdaad te onderschrijven. Maar wacht, cijfers uit álle omringende landen bewijzen het tegenovergestelde. En verzamelde inzichten van experts uit het gehele onderwijsveld beamen dit, de wereld van techniek is voor een veel bredere groep aantrekkelijk dan nu vaak in Nederland wordt weergegeven. Maar een sterk, heersend beeld is wat de dagelijkse praktijk te vaak domineert. Hoe doorbreken wij dit patroon? Inge Strijker van Hogeschool Windesheim en Julian van der Kleijn van Avans Hogeschool willen op basis van de milestones uit de student journey met je in gesprek gaan om met praktische oplossingen te komen om een inclusiever beleid vorm te geven, zodat dit niet alleen het beeld, maar ook de populatie diverser wordt. En het NIOC biedt het perfecte platform om met alle partijen in gesprek te gaan. Doe je mee om samen het ict-onderwijs toekomstbestendiger te maken.

Curriculumontwerp en beroepstaken: hoe kunnen we motivatie en leeropbrengst vergroten?

Door Ferry Boschman.

Het ontwerpen van een curriculum voor een hbo opleiding dient rekening te houden met twee elementen: de veranderende behoefte in het werkveld en datgene wat gezien wordt als noodzakelijke kennis. In onze presentatie (interactief) gaan we in op de theoretische onderbouwing van ons ontwerp van één van onze semesters. We laten zien welke overwegingen we hebben gehad en hopen daarmee de discussie te kunnen voeren over het verhogen van motivatie bij studenten in het hbo. De presentatie is praktisch van aard en we zullen daarbij de deelnemers ook uitdagen hun eigen ontwerp te maken.

Testen in programmeercursussen met Test Informed Learning with Examples (TILE)

Door Niels Doorn.

Het belang, en daarmee de behoefte aan kwaliteit, van software neemt voortdurend toe. Een van de meest effectieve manieren om de kwaliteit van software te meten is testen. Zowel de industrie als het onderwijs zijn het erover eens dat dit een belangrijk onderwerp zou moeten zijn in de programmeercursussen van instellingen voor hoger onderwijs. Veel curricula introduceren testen echter laat en als een geïsoleerd onderwerp. Dit resulteert in afgestudeerden die niet voldoende getraind zijn om hun software te testen. Het introduceren van testen in programmeercursussen is geen gemakkelijke taak voor docenten. Cursussen zitten al overvol, docenten hebben niet genoeg tijd om hun cursussen te herzien en softwaretesten wordt door studenten vaak niet als het meest interessante onderwerp beschouwd. Dit heeft geleid tot een situatie waarin de verbetering van het testonderwijs de laatste jaren lijkt te zijn vertraagd. In deze sessie presenteren we Test Informed Learning with Examples (TILE), een nieuwe aanpak om testbewustzijn te creëren in programmeercursussen. TILE beoogt het testonderwijs in de curricula te verbeteren door zo vroeg mogelijk testvoorbeelden te gebruiken, wat minder moeite kost dan het volledig veranderen van de bestaande programmeercursussen. Met deze presentatie willen we uitleggen hoe TILE docenten kan helpen om hun huidige cursusmateriaal zodanig te verbeteren dat de studenten zich automatisch veel meer bewust worden van de noodzaak van testen en hoe testen gedaan kan worden. Wij hebben ook een open repository met meer dan honderd oefeningen waarin deze aanpak wordt toegepast.

Hoe kan ons “Learning & Development LAB” bijdragen aan ‘Leven Lang Ontwikkelen’ van onze HBO-HHS collega’s?

Door Marjolein Faassen & Mirabai Vosteen.

-Samen leren- De grote diversiteit aan ontwikkelingen in het vakgebied en op onderwijsgebied, met name qua didactiek en toetsing, vraagt veel van onze collega’s. Het formatief handelen komt steeds meer centraal te staan en nieuwe toetsvormen als programmatisch toetsen hebben in diverse programma’s een plek gekregen. De rol van de docent is aan het veranderen. Omdat we zien dat niet alleen studenten goed begeleid moeten worden in hun leerproces, maar dat ook de docenten continu aan het leren zijn is binnen de opleiding HBO-ICT het Learning & Development LAB opgezet. Dit LAB heeft als primair doel om – dicht op de dagelijkse praktijk – de docentprofessionalisering te verhogen. Tijdens deze presentatie zullen we ingaan op hoe het Learning & Development LAB opereert binnen de context van de opleiding en de Hogeschool, tegen welke uitdagingen we aanlopen en wat onze ervaringen tot nu toe zijn.
Wij hopen jullie te inspireren met een verhaal over samen leren…

Muziek als context in programmeeronderwijs

Door Krijn Hoogendorp.

In het huidige programmeeronderwijs wordt steeds meer geëxperimenteerd met verschillende contexten. Vroeger werd vaak gekozen voor ‘wiskundige’ opgaven, bijvoorbeeld kortste pad algoritmes of de Toren van Hanoi. Tegenwoordig zijn er veel meer mogelijkheden, zoals programmeren van robots, visueel programmeren of werken met virtual reality. Een andere optie is het coderen van muziek met behulp van ontwikkelomgevingen zoals EarSketch, TunePad (beide Python), en Sonic Pi (Ruby). De vraag is of al deze contexten geschikt zijn voor het aanleren van programmeerconcepten. Blijft het niet teveel hangen in ‘spelen’? En wat is nodig om de geleerde concepten ook te kunnen gebruiken in andere contexten?
De presentatie gaat over deze vragen en er wordt muziek gecodeerd met Python.

Basecamp Informatica

Een nieuw curriculum voor jaar 1 informatica Hogeschool Rotterdam; de reis tot nu toe. Door Annette van Rooij-Peiman.

Na een aantal jaren waarin kleine aanpassingen in het curriculum niet voldoende hebben geleid tot verlaging van de uitval in jaar 1 heeft de opleiding informatica van Hogeschool Rotterdam dit jaar het roer om gegooid en is gestart met Basecamp in de 12 eerstejaars klassen van de opleiding.
In de presentatie wordt ingegaan op wat Basecamp inhoudt en hoe het tot stand is gekomen, daarnaast worden de eerste ervaringen en resultaten besproken sinds de start van Basecamp in september 2022.

IT Ethiek onderwijs

Het opleiden van ethische professionals Door Elise Siersema.

Tijdens deze sessie wordt het thema toegelicht en afgerond met een levendig gesprek met aanwezigen over het onderwijs van morgen.

Copilot and ChatGPT in programming education

What do we know from a research perspective? Door Hieke Keuning.

AI tools such as ChatGPT and Copilot recently have become available to everyone, including students learning how to program. Generating code to solve a specific problem, or asking for help when your code doesn’t work, has never been so easy and within reach. Discussions on whether we should prohibit or embrace these tools are prevalent. While everyone has some anecdotal evidence of the usefulness and/or problems regarding these tools, researchers all over the world have started to study this development more methodically.
In this talk I will give an overview of the research studies that have appeared about these tools in the context of computer science and learning programming. At the 'Software Technology for Learning and Teaching' research group at the department of Information and Computing Sciences at Utrecht University we have also started studying several aspects of these AI tools, for which I will show some preliminary results.

Gezamenlijke aanpak lerarentekort

Door Dineke de Rijk & Jantina Huizenga.

De opleiding HBO-ICT en de tweedegraads lerarenopleiding Mens en technologie van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) hebben gezamenlijk een traject ontwikkeld waarmee studenten van HBO-ICT binnen hun vierjarig curriculum een tweedegraads bevoegdheid als ICT-docent kunnen halen. Aanleiding voor dit initiatief is het nijpende landelijke lerarentekort, met name in de technische vakken. Aan ICT-docenten op middelbare scholen is dringend behoefte. De workshop biedt inspiratie voor hogescholen, die aandacht willen besteden aan het verminderen van het lerarentekort. Gedeeld wordt het traject van kansen en uitdagingen die de werkgroep is tegengekomen bij de ontwikkeling van dit traject. Ook zal men in de workshop de mogelijkheid onder de aandacht brengen voor studenten van andere hogescholen om een bevoegdheid te halen bij de Hogeschool van Amsterdam. Tevens zijn we benieuwd naar creatieve oplossingen met betrekking tot de onstuimige vraag naar leraren en horen graag ervaringen met andere initiatieven op dit gebied.

De onderzoekende ICT-professional. Why, how en what?

Door Erik-Jan Smits.

De uitrusting van startende IT-professionals

Door Peter Tolen.

In een tijd van agile realiseren van IT functionaliteit is het als lid van zo’n ontwikkelteam van belang dat je breder kijkt dan bijvoorbeeld het functioneel ontwerp of de code alleen. Bij het bekijken van de inhoud van verschillende MBO/HBO opleidingen zie ik dat er nog steeds aandacht is voor de traditionele non-functionals als gebruikersgemak, onderhoudbaarheid etc. Maar hoe zit het met bijvoorbeeld duurzaamheid, bias, privacy, moraliteit? Ook die vragen moeten in een vroeg stadium en bij herhaling expliciet aan de orde komen. Als seasoned Register Informaticus ben ik me bewust van het belang van ‘beschaafd’ informatiseren en digitaliseren. En dan niet alleen aangaande de big data of machine learning. Maar is een startende informaticus daarvoor ook voldoende uitgerust? Na een korte inleiding wil ik graag in een brainstorm met jullie die vragen naast elkaar leggen: Wat heeft IT-er anno 2026 nodig (naast hard skills) om de team-verantwoordelijkheid op te pakken? Zit er een gap tussen onderwijs en praktijk? Wat vraagt dat van de opleiding? Wat is de rol van branche organisaties (zoals bijvoorbeeld KNVI / VRI)? Hoe kunnen we werken aan versterken van de bewustwording? De uitwerking van de tijdens de brainstorm opgehaalde ideeën en inzichten zal aan de NIOC gemeenschap worden aangeboden zodat ook deze in de NIOC-kennisbank kan worden opgenomen en teruggevonden.

Hoe communiceren de vaten informatica en digitale geletterdheid in het voortgezet onderwijs?

Door Jos Tolboom & Nataša Grgurina.

Vanaf augustus 2019 kunnen scholen in het voortgezet onderwijs (vo) informatica aanbieden als (profiel)keuzevak in havo en vwo volgens het examenprogramma dat je hier kunt vinden.
Sindsdien is het leergebied digitale geletterdheid in opmars. Een voorlopige beschrijving van dat leergebied kun je hier vinden.
Vanaf november 2022 is een team actief dat in opdracht van het ministerie van OCW onder regie van SLO de kerndoelen opstelt die de leerinhouden voor digitale geletterdheid in het primair onderwijs en in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het is de bedoeling dat na komende zomer een commissie van start gaat die examenprogramma’s beschrijft voor het leergebied digitale geletterdheid voor de bovenbouw van vmbo, havo en vwo.
Welke inhouden worden beoogd met digitale geletterdheid? Welke positie krijgt het leergebied in po, onderbouw vo en bovenbouw vo? Welke gevolgen kan dat hebben voor de inhoud van het vak informatica? En zou het raadzaam zijn wanneer DG wordt ingevoerd om de inhoud van informatica te herzien?
Deze vragen -en waarschijnlijk ook andere- gaan we bespreken met de deelnemers van deze werkgroep.

Opleiding in beweging

Door Eric Klok & Pieter Leek.

De voltijd bachelor opleiding HBO-ICT van de Hogeschool van Amsterdam is bezig met een grote verandering. In de komende jaren verdwijnen de leerroutes en maken we de omslag naar programmatisch toetsen en formatief handelen. De afgelopen jaren zijn er een aantal pilots gedaan in de hoofdfase en de in propedeuse maken we komend studiejaar met alle studenten de overstap.
Wat gaan we eigenlijk doen, hoe organiseren we het, wat zijn de lessons learned tot nu toe en hoe geven we het onderwijs voor de propedeuse komend studiejaar vorm. Dat zijn de onderwerpen waar we in deze workshop over van gedachten willen wisselen.

Hoe kunnen we de manier waarop softwareontwerp wordt onderwezen verbeteren?

Door Dave Stikkolorum.

In december 2022 promoveerde ik aan de Universiteit van Leiden met mijn onderzoek naar het verbeteren van de manier waarop we softwareontwerp onderwijzen: 'Studies into Didactic Approaches for Learning Software Design'.
Door de trend van steeds meer complexe computersystemen, wordt het leren van softwareontwerp aan studenten ook een steeds grotere uitdaging. Studenten worstelen met de (abstracte) taak van softwareontwerp, dus nieuwe benaderingen binnen het (hoger) onderwijs zijn noodzakelijk. Hiertoe heb ik interventies onderzocht met zelfontwikkelde tools voor het beoordelen van ontwerpvaardigheden, gamificatie, modellering, begeleiding en beoordeling van studenten.
Naast het delen van mijn resultaten en inzichten wil ik jullie op interactieve wijze laten kennis maken met (agile) software design. Dit gebeurt met stappen uit een voor studenten ontwikkelde workshop en/of stappen uit een van mijn experimenten.

Meten is Weten?

Een essay over het samenbrengen van expertises. Door Roel Bindels.

Ik zal in mijn verhaal een project als voorbeeld nemen, om uit te leggen hoe wij expertises samenbrengen en ook uitleggen wat hiervoor nodig is, namelijk het juiste DNA, een goede borging, een bekende methodiek, passend onderwijs, de juiste partners en een moreel kompas.
Binnen het project verkennen we hoe thuismeten voor kinderen met zeldzame spierziektes, zoals bijvoorbeeld Juveniele dermatomyositis (JDM) een oplossing kan zijn. Ik laat zien hoe we dit soort complexe vragen oppakken en met onze studenten en partners aan een oplossing werken die zowel behandeling op afstand als gepersonaliseerde behandeling mogelijk maakt. Ook maak ik duidelijk dat om een project over een lange periode met een hoogfrequente wisseling van teamleden (de studenten) te kunnen uitvoeren, de randvoorwaarden in ieder geval moeten kloppen. Het project moet bij het DNA van de organisatie passen.
Vanaf de start van dit project, wordt dit project uitgevoerd door studenten. Studenten in minoren, stagairs en afstudeerders. Als we nu in aantallen mogen spreken dan zien we dat over de periode van ongeveer 4 jaar er zeker meer dan 100 studenten hebben deelgenomen aan de realisatie van dit project. Daarnaast hebben we afgelopen jaar hebben veel energie gestoken in het bouwen van een toekomstbestendig netwerk van partners. Dit zijn partners waarmee we frequent overleg hebben, maar ook partners waarbij de rol een stuk minder zwaar is.
Maar dit is alleen mogelijk als de instelling op het juiste morele kompas vaart. Zuyd Hogeschool heeft in 2018 uitgesproken dat het de kennis die studenten en medewerkers ontwikkelen zoveel mogelijk wil toepassen. De Kennisregeling die Zuyd Hogeschool heeft opgesteld biedt een kader om het eigenaarschap van kennis goed te kunnen regelen. Bij de invulling hiervan gaat Zuyd uit van de open source gedachte en streeft als organisatie die wordt gefinancierd met publieke middelen, maatschappelijke valorisatie van kennis na.

De juiste papieren?: het onderhoud van ICT kwalificaties in het mbo

Door Lisette Heijma & Ben Visscher.

Op het mbo worden niet alleen de softwaredevelopers, cloud engineers, netwerkbeheerders en supportmedewerkers van morgen opgeleid, maar ook toekomstige hbo-i studenten! Het ICT-onderwijs op het mbo is gebaseerd op de landelijk vastgestelde kwalificatiedossiers Software developer, IT infrastructure and devices en Medewerker ICT support. Een update van deze dossiers is momenteel in volle gang! In nauwe samenwerking tussen bedrijfsleven en beroepsonderwijs kijken we hoe de mbo ICT’er van de toekomst het beste kunnen uitrusten, op welke uitdagingen we moeten anticiperen en hoe we zowel uitstroom als doorstroom kunnen optimaliseren. Benieuwd naar hoe we dit doen? Kom naar de workshop en kijk mee in de keuken van het middelbaar (ICT) beroepsonderwijs.

Inclusie en toegankelijkheid in het ICT-onderwijs

Door Arja Boer.

Het nadenken over toegankelijkheid, of dat nu digitale toegankelijkheid is, toegankelijkheid van producten of de openbare ruimte vindt idealiter plaats bij de start van een website, gebouw of product. Daarom is het belangrijk dat ook ICT-studenten leren hoe ze toegankelijk kunnen bouwen en ontwerpen.

Hogeschool Utrecht en de HAN delen tijdens deze workshop hun ervaringen met het integreren van digitale toegankelijkheid in het curriculum.
Accessibility ondersteunt docenten met het opzetten van deze programma’s en het inzetten van ervaringsdeskundigen. Zij hebben ook verschillende materialen ontwikkeld die zij ter beschikking stellen aan docenten. Zodat docenten tijdens hun lessen aandacht kunnen besteden aan inclusie en toegankelijkheid. Hierbij kun je denken aan de Accessibility Game (accessibilitygame-nl.netlify.app) en spellen waarmee studenten kunnen ervaren hoe het is om een beperking te hebben. Zoals brillen en blindegeleidestokken of handschoenen waarmee tremoren worden gesimuleerd.
Na afloop is er de gelegenheid om de verschillende materialen zelf uit te proberen.

Gamification door challenge weeks

Door Jochem van de Fliert.

Leuk en beroepsautenthiek toetsen onder hoge druk.

Scrumatschool: Beter samenwerken, hogere leeropbrengst & persoonlijke ontwikkeling

Door Alexander Muntjewerf.

Altijd al willen weten hoe je Agile & Scrum toepast in de klas? In deze interactieve workshop laat docent en Agile coach Alexander Muntjewerf je kennis maken met het gedachtegoed en de werkwijze van scrum in het onderwijs. Als professional zelf werken in een Agile / Scrum omgeving heeft enkele duidelijke verschillen ten opzichte van het opleiden van jongeren in deze werkmethode in een educatieve context. Vanuit docenten wordt Scrumatschool sinds 2012 continu ontwikkeld. Het is een bewezen didactisch framework voor samenwerkend leren. Het zorgt op een natuurlijke en integrale manier voor effectief samenwerken, verhoogd leerrendement, persoonlijke ontwikkeling en een op verbetering gerichte (Kaizen) mindset. Na de workshop heb je een goed beeld gekregen van de methodiek en hoe studenten met zelf organiserende professional skills nog beter aan kunnen sluiten bij het werkveld.

IT-HUB

Door Edwin Gels, Robert Peletier, Gerben de Vries

ICT Lyceum en IT Hub zetten in op ontwikkeling en behoud van IT-talent – waarom en hoe